W Hiszpanii zachwycające jest to, że perły kultury można tu znaleźć nawet w najmniejszej
mieścinie. Nie zdziwcie się więc Państwo, gdy przypadkiem natkniecie się np. na świetnie
utrzymany XV-wieczny kościółek.
Nie sposób w skrócie pisać o tradycji, historii, bogactwie i różnorodności dziedzictwa
kulturowego Hiszpanii. Potwierdza to m.in. uznanie ze strony UNESCO i fakt, że Hiszpania
znalazła się wśród państw z największą liczbą miejsc wpisanych na Listę Światowego
Dziedzictwa. Obecnie jest ich 44, w tym wiele przyrodniczych i historycznych.
Hiszpański dorobek kulturowy jest jednym z najbogatszych i najbardziej różnorodnych na
świecie. Wpłynęło na to wiele czynników, które na przestrzeni tysiącleci wzajemne na siebie
oddziaływały. Od czasów paleolitu po dzień dzisiejszy terytorium Hiszpanii zamieszkiwało wiele
przenikających się cywilizacji.
Z prehistorii pochodzą malowidła naskalne w Jaskini Altamira (Kantabria), nazywanej Kaplicą
Sykstyńską epoki paleolitu.
Podbój i późniejsze panowanie Rzymian zostawiło ważną spuścizną w obszarze infrastruktury i
inżynierii cywilnej, jak drogi, kopalnie, akwedukty i mosty. Założone zostały miasta takie jak
Tarragona i Merida, których zabytki z tamtej epoki przetrwały do dziś.
Inwazja arabska która nastąpiła potem, to wieki walk, lecz także owocnej wymiany kulturalnej.
Owocem tego skrzyżowania kultur jest sztuka mudejar i mozarabska, której liczne przykłady
widoczne są w całej Hiszpanii. Dominacja arabska, szczególnie na południu kraju, pozostawiła
takie perły architektury jak meczet oraz pałace w Medina Azahara w Kordobie i Alhambra w
Grenadzie.
Także społeczność żydowska wpisała się w krajobraz kulturowy Hiszpanii, co widać w
synagogach takich jak Transito czy Santa María la Blanca w Toledo.
Chrześcijaństwo dało początek stylowi romańskiemu wraz z powstaniem Camino de Santiago.
Przykładami są tu bazylika św. Izydora w Leon i Katedra w Santiago de Compostela. Na
przestrzeni XIII i XIV w. w Hiszpanii rozwija się styl gotycki. Jego przykładem są katedry w
Burgos, Toledo i Leon.
Wiek XV był świadkiem dwóch wydarzeń o wielkim wpływie na hiszpańską historię kultury.
Krzysztof Kolumb odkrywa Amerykę i zapoczątkowuje ekspansję języka hiszpańskiego w
świecie. W tym samym roku 1492, Nebrija publikuje pierwszą gramatykę języka hiszpańskiego,
pierwszy dokładny opis języka. Panuje odrodzenie, następuje przejście od gotyku do plateresco.
Uniwersytety w Salamance, Valladolid i Alcala de Henares są światowymi ośrodkami kultury.
Wiek XVIII, oświecenie, przyniósł Hiszpanii przybycie nowej dynastii, Burbonów, a z nimi
oświeconej polityki, co stanowiło silny impuls dla instytucji kulturalnych: powstały akademie
języka, medycyny, prawa, sztuki oraz Biblioteka Narodowa (Madryt). Owocem tego okresu są
budynki neoklasycystyczne w Madrycie: Prado, Puerta de Alcala i Pałac Królewski. Pod koniec
wieku pojawiło się kolejne szczytowe osiągnięcie hiszpańskiej sztuki: malarstwo Goi.
W ostatnich latach XIX w. Hiszpania przeżywa okres romantyzmu. Modernizm pojawia się za
sprawą Antonio Gaudiego. Powstają: katedra Sagrada Familia i Park Güell.
W wieku XX-tym awangarda znalazła swojego genialnego przedstawiciela w powszechnie
uznanej osobie Pabla Picassa. W tym samym czasie Joan Miró i Salvador Dalí odegrali
kluczowe role na gruncie surrealizmu i abstrakcji.
